S Harfi İle Başlayan Osmanlıca Terimler, 112. Sayfa

Osmanlı Terimleri Sözlüğü

Sarrar Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Orak kuşu denilen ve yaz sıcaklarında öten bir hayvan.

Sarre Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Kapı, kalem ve semer cızıldaması. * Çağırıp söylemek. * Sayha, yüksek ses.

Sarsar Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Gürültü ile gelen pek soğuk rüzgâr, yel. Kasırga. * Ağustos böceği.

Sarsara Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Doğan sesi. * Horoz sesi.

Sarsarani Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, (C.: Sarsaraniyyât) Bir deve cinsi. * Bir cins balık.

Şart Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Bir kısım muamelelerde lüzumlu olan hüküm. Bir şeyin olması ona bağlı olan şey. * Kayıt. Bir iş için mutlaka lüzumlu olan husus. * Yemin. * Hal, vaziyet. * Gr: Biri diğerine bağlı olan iki cümle hakkında delâlet edilen; yâni mütevakkıf aleyhe delâlet eden diğer cümleye cezâ denir. Meselâ: "Haber verirsen, ben de gelirim" cümlesinde "Haber verirsen" cümlesi şart, "ben de gelirim" cümlesi ise cezâdır. Bunlara "cezâ cümlesi, şart cümlesi" de denir. Başka tabirle "cümle-i şartiye" ve "cümle-i cezâiye" denir.

Şart edatlari Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, (Huruf-u şartiye) Bunlara "Şart isimleri" de denir. Arapçada şart mânâsını ifade eden edatlar: İn, Men, Ma, Mehmâ, Eyyü, Metâ, Eynemâ, Eyyâne, Ennâ, Haysümâ, Keyfemâ. $Bu edatlar iki fiili (şart ve ceza fiillerini) cezmederler. Şart mânâsını ifade eden edatlardan sonra gelen ilk fiil, şart; ikincisi de, cevab veya ceza adını alır. İkinci fiilin meydana gelebilmesi, birinci hükmün meydana gelmesine bağlıdır.

Şart ve ceza fiilinden tereküb Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Kim isterse bulur) cümlesinde olduğu gibi.